Sin City

Rating: *****/*****, or 10/10

Stad der Zonde blijkt geslaagd kunstwerk

Wat is de beste manier om een graphic novel succesvol naar het witte doek te vertalen? Waar sommige regisseurs een geheel eigen draai aan het bronmateriaal geven en het eindproduct vervolgens geenszins meer lijkt op het originele werk, ondanks de behouden kwaliteit, is er ook de compleet tegenovergestelde methode: het beeld-voor-beeld omzetten van plaatje naar shot. Robert Rodriguez gebruikte deze drastische methode bij zijn bewerking van Frank Millers klassieke 'Sin City'. En verdomd, het werkt! En dat is nog een understatement...

Nadat hij in de jaren tachtig het respect voor doorsnee comics terugbracht met zijn werk in de 'Daredevil'-reeks en het magistrale 'Batman: The Dark Knight Returns' begaf Miller zich begin jaren negentig definitief op het terrein van de 'graphic novel', getekend literair hoogstaand werk dat absoluut verschilt van de laatdunkende term 'strips' waarmee het nog te vaak in associatie gebracht wordt. Millers Sin City vormt een hommage aan de 'film noir' Hollywoodfilms van de dertiger jaren, en handelt over de stad Basin City, een verdorven Sodom en Gomorra vol met hardhandige vigilantes, 'femme fatales' en moordlustige psychopaten. De diverse verhalen vertellen over enkele stoere rouwdouwers die op hun eigen (gewelddadige) wijze nog een beetje orde en gerechtigheid in het door God verlaten oord handhaven, getoond in een grotendeels zwart/witte tekenstijl met hier en daar een mopje kleur.

Regisseur Rodriguez, die furore maakte met zowel hardcore actiefilms (Desperado, From Dusk Till Dawn) als films voor de hele familie (Spy Kids) toont zich in zijn bewerking een devote liefhebber van Millers magnum opus te zijn, door elke pagina, ieder plaatje, volledig te respecteren en liefdevol naar het grote scherm te verplaatsen, en daarbij zelden af te wijken van hoe Miller het voor ogen had. Dit is niet merkwaardig, aangezien hij Miller zelf als co-regisseur inschakelde om Sin City zoveel mogelijk recht te doen. Alsof twee regisseurs nog niet genoeg is draaft ook Quentin Tarantino, wiens eigen films geheel in het straatje van Sin City passen, op als gastregisseur van een enkele scène. Met dergelijk talent achter de camera is het niet vreemd dat Sin City een op alle fronten geslaagde bioscoop-ervaring is geworden.

Het eindresultaat bestaat uit vier afzonderlijke verhalen die elkaar slechts sporadisch kruisen. De geharde anti-held Marv (een uitstekende comeback van Mickey Rourke die de laatste jaren nauwelijks nog serieus te nemen viel) jaagt op de moordenaar van het hoertje Goldie (Jaime King) dat hem de beste nacht van zijn leven gunde. Een opgejaagde vrouw schakelt een huurmoordenaar (een zwoele Josh Hartnett) in voor haar zelfdoding. De sluwe Dwight (Clive Owen) schiet de prostituees van de Stad der Zonde te hulp als zij uit zelfverdediging een politieagent (een bijzonder hufterige Benicio del Toro) hebben gedood. En de laatste eerlijke agent Hartigan (de altijd betrouwbare actieheld Bruce Willis) verlaat na acht jaar de gevangenis om zijn laatste onopgeloste zaak af te ronden en een jongedame (een wulpse Jessica Alba) uit de klauwen van een gestoorde verkrachter (glansrol voor Nick Stahl) te houden. Vier verhalen die samen één film vormen, een geheel dat nooit saai wordt dankzij het grote aantal markante personages (inclusief het overschot aan bekende namen in de cast), de zinderende actiescènes en vooral de schitterende en ongeëvenaarde stijl die de film een compleet eigen karakter geeft.

Want hoewel de verhaallijnen zelf absoluut niet teleurstellen, maakt Sin City er geen geheim voor presentatie boven inhoud te verkiezen. Zoals de artiest Frank Miller elke bladzijde van de graphic novel tot een stilistisch meesterwerk tekende, zo transformeert diens discipel Rodriguez letterlijk Millers visie trouw naar bewegend beeld. Het ene na het andere fantastisch gecomponeerde shot volgt elkaar in dynamisch tempo op, alsof de camera het bronmateriaal zelf registreert. Het gehalte zwart/wit voelt sterk aan als een typische 'film noir' klassieker, ondanks het steeds terugkerende minimalistisch kleurenspel. De kunst van de graphic novel blijft zodanig intact en zelfs verbeterd in Rodriguez' liefdevolle adaptatie: een blauwe auto in een grauwe stroom verkeer, een rode das in een donker steegje, een gele engerd die zijn zoveelste hulpeloze slachtoffer naar het leven staat... Het kleurenpalet van Sin City leidt een geheel eigen leven, en blijft niet alleen van begin tot eind de sfeer bepalen, maar ook de hele film door fascineren. De filmversie van Sin City blijkt evenzeer geslaagde kunst als Millers originele werk dat destijds was (en nog steeds is).

En laten we vooral de vele liters bloed, nu wit, dan weer rood op de kleurloze achtergrond niet vergeten. Want de zondige stad en haar sinistere inwoners bieden ook een keur aan excessief geweld, wat volledig in de sfeer van de film past. Tijdens Marv's wraakactie snijdt hij de ledematen van een man af en voert hem vervolgens aan zijn hond. Hartigan slaat een maniak letterlijk tot pulp na hem met blote handen ontmand te hebben. Het klinkt allemaal extreem gruwelijk, maar is zo stilistisch, soms zelfs cartoonesk, in beeld gebracht dat het de pret niet kan drukken en een geaccepteerd onderdeel van de film vormt. Immers, in de Stad der Zonde zijn zulke praktijken aan de orde van de dag.

Sin City is zonder twijfel één van de meest geslaagde graphic novel verfilmingen tot nu toe, zowel in haar vertaling van boek naar film als in de kwaliteit van de film an sich. Het predicaat 'visuele kunst' misstaat absoluut niet, terwijl de film bovendien een zeer onderhoudende actiefilm is met een dynamisch tempo, een cast van louter grote namen in topvorm en de nodige toepasselijke zwarte humor. Waar collegae als Alan Moore hun werk verminkt zagen worden door de harteloze filmindustrie mag Frank Miller zich gelukkig prijzen met een talentvolle regisseur als Robert Rodriguez die bewijst diens originele werk de volledige eer te bewijzen door dit om te zetten in een film die meer Millers stempel drukt dan zijn eigen. Of een dergelijke situatie zich in de toekomst voor zal doen bij vergelijkbare graphic novel adaptaties valt nog te bezien, maar naar het al aangekondigde Sin City 2 kan, ook door Miller zelf, terecht reikhalzend uitgekeken worden.