zaterdag 1 juli 2017

Today's Review: Baby Driver




Hoewel zijn vorige Amerikaanse avontuur niet afliep zoals de Brit Edgar Wright zich had voorgesteld, weerhield dat hem er niet van het nogmaals te proberen in Hollywood. De regie over Ant-Man mocht hij verloren hebben, die over zijn eigen carrière allerminst. Waar Marvel hem teveel in haar eigen hokje probeerde op te sluiten, gaf studio Sony hem de vrije hand. Voor Baby Driver sloot hij geen compromissen qua stijlvoering, waardoor de film voor liefhebbers van zijn werk vertrouwd, maar naar Amerikaanse maatstaven juist onorthodox aanvoelt. Deze tegendraadse 'heist movie' is een heerlijke mix van spetterende muziek, kleurrijke personages en wervelende actie, waarin we snel de handtekening van Wright herkennen, maar die niet als een herhalingsoefening voelt.

De chauffeur uit de titel luistert inderdaad naar de schuilnaam Baby en vormt de spil in een gewiekste bende overvallers. Dankzij diens briljante stuurmanskunsten komen de criminelen telkens weg met hun buit. Toch houdt Baby zich op de achtergrond, want hij moet niets hebben van het geweld waarvan zijn collegae zich bedienen. Hij probeert slechts zijn schuld aan bendeleider Doc af te betalen. Bovendien geldt hij als excentriekeling tussen de rovers, allen toch al niet echt normaal. Baby is een apart joch, met zijn koptelefoon steevast op, elke move die hij maakt zorgvuldig georkestreerd door de song die hij op dat moment afspeelt. Noem het auditief autisme, voortvloeiend uit een pijnlijk verleden. De bende tolereert zijn karaktertrekjes, maar staat minder verdraagzaam tegenover zijn zelfverklaarde vertrek uit de criminaliteit als zijn schuld afbetaald is. Vervolgens moet Baby racen als nooit tevoren om aan de misdaad te ontsnappen en met zijn kersverse vriendin, serveerster Debora, een nieuw leven te beginnen.

Een film als Baby Driver staat of valt met het optreden van haar hoofdpersoon en gelukkig is Wrights nieuwste verzekerd van het benodigde jonge talent. Ansel Elgort kruipt met verve in de huid van de titelpersoon, aanvankelijk een ogenschijnlijk arrogante knul die met zijn eigenaardige gevoel voor ritme een beetje op de zenuwen werkt. Al snel verdwijnen zulke twijfels als regen op heet asfalt als we hem beter leren kennen. Het is simpelweg een sympathieke jongen in een slechte situatie, met het nodige trauma achter de rug om te verklaren hoe hij in dit misdadige milieu is beland. Het helpt ook dat Elgort uitstekende chemie kent met Debora's wonderschone Lily James. Of eigenlijk met iedereen, want Wright strikte opnieuw een wereldcast. Met Kevin Spacey als de vileine maar charmante Doc, Jamie Foxx als de sociopathische Bats en Jon Hamm als de arrogante Buddy is het makkelijk om ook voor de schurken te pleiten, zelfs als de kogels om de oren fluiten. Geen Simon Pegg of Nick Frost dit keer, maar zo'n fijn ensemble maakt dat gemis zelfs voor de verstokte Wright fans helemaal goed.


Diezelfde liefhebbers kunnen zich verheugen over het feit dat Wrights belangrijkste vaste personage wel ruimschoots aanwezig is in Baby Driver: de montage. Wright heeft zich altijd een waar virtuoos getoond waar het 't knippen en plakken van shots betreft, maar voor deze film neemt hij dat stempel heel letterlijk. Dit keer laat hij zich leiden door een bonte tracklist aan songs, bekend en minder bekend, waarop hij hele scènes heeft gebaseerd. Neem bijvoorbeeld het haast eindeloze shot waarmee de film opent, weergaloos gevormd door het op Baby's headset spelende Bellbottoms. Dat is nog maar het begin van een film die grotendeels haar soundtrack volgt, maar onder Wrights montage-meesterschap tot een grandioos geheel van muziek en enerverende auto-actie gesmeed wordt. De muzikaal begaafde Elgort danst vol overgave mee als door gehoorbeschadiging geplaagde crimi-coureur die zich evenzeer laat leiden door zijn muziek als de film die zijn naam draagt. Wright schiep met Baby Driver een enorme uitdaging voor zichzelf en zijn cast, maar het is te merken dat iedereen het ritme volledig aanvoelde.

Wright had voor zichzelf blijkbaar iets goed te maken na door Marvel bijna ingekapseld te zijn in andermans manier van werken. Wat dat betreft is Baby een puike metafoor voor Wright zelf. Wright swingt achter de camera zoals Baby achter het stuur. Toch voelt Baby Driver op sommige fronten als een breuk met 's mans eerdere werk. Het is geen volbloed-komedie, zoals praktisch al zijn vorige films. Hoewel er genoeg te lachen valt, zorgen de trubbels rond de getroebleerde hoofdpersoon toch voor zwaardere thematiek. Ook is de film bruter dan we van Wright gewend zijn: was de regisseur nooit vies van een beetje bloed, de kogelregens die deze film afsluiten zijn van een minder zorgeloos kaliber en geven de film toch een zeker 'Amerikaans karakter'. Toch gaat het te ver om te zeggen dat de koppige Brit zich heeft geconformeerd naar Amerika, want Baby Driver is onmiskenbaar een product van zijn eigen creatieve geest, een hoogst originele film zoals die in Hollywood te weinig gemaakt worden.