Today's (Semi)Review: American Hustle

Wrote this one as an informative piece for Filmhuis Alkmaar, but since at this point it's the question whether this title will make it for release in that arthouse-theater for various reasons, I might as well post it here on my blog, and save me the effort of writing it again in English (though in that case it would have been longer and more detailed). Considering it's kind of a puff piece and there's no room for exploring the movie's downsides - you want to entice people to go see the movie by pretending there's nothing to hold against it after all; you're basically performing a con yourself, so to speak - I can't honestly describe it as the most balanced of reviews. That said, I found little to be wrong with this movie, save for the ending which, like most movies dealing with hustles and con artists, typically leaves something to be desired in terms of credibility. We're led to believe the situation is what it is, until it suddenly makes a 180 degree turn and things happen to fit together quite differently, stretching the limits of how much we're willing to swallow. However, the strong personalities and terrific performances of the cast, coupled with delicious production design and gorgeous costumes and make-up, make it all the more acceptable for us to be conned as hard as we turn out to be. American Hustle is worth checking out on those accounts alone.

American Hustle: ****/*****, or 8/10

'Sommige van het volgende is echt gebeurd', is de boodschap waarmee American Hustle opent. Het is zoveel eerlijkheid als je gaat krijgen van regisseur David O'Russell (The Fighter, Silver Linings Playbook), die geen overdreven historisch accurate pretenties koestert in deze bewerking van de FBI's Abscam-operatie aan het einde van de jaren zeventig. Voor dit luchtige misdaad-drama bewijst O'Russell eens te meer een uiterst bekwaam acteursregisseur te zijn, die het beste uit zijn hoofdrolspelers haalt om zijn verhaal over de oplichterspraktijken van hun personages te vertellen. Zijn alle acteurs immers niet bedriegers?

American Hustle vertelt over het duo 'con artists' Irving Rosenfeld (Christian Bale) en Sydney Prosser (Amy Adams) die na een mislukte poging tot fraude door FBI-agent Richie DiMaso (Bradley Cooper) ingezet worden in een heimelijke operatie om mogelijk corrupte politici uit de tent te lokken. Een neppe zakendeal met een Arabische sjeik die wil investeren in Amerikaanse projecten moet beelden vastleggen van burgemeesters en senatoren die smeergeld aannemen en zo als omkoopbaar aan de kaak gesteld kunnen worden. Het is een gewaagd plan dat Irving en Sydney slechts onder dreiging met een gevangenisstraf kunnen aannemen. Onder druk van het onvoorspelbare gedrag van Irvings vrouw Rosalyn (Jennifer Lawrence) en zijn onverwachte vriendschap met hun eerste slachtoffer, de energieke burgemeester Polito (Jeremy Renner) van Atlantic City, wordt de zwendel steeds uitgebreider en moeilijker in toom te houden. Als vervolgens ook nog de maffia bij het stiekeme schandaal betrokken raakt heeft de operatie zo'n grootscheepse omvang aangenomen dat het onmogelijk lijkt het geheel nog tot een goed einde te brengen. Kunnen Irving en Sydney zich het vege lijf nog redden in deze schijnbaar totaal uit de hand gelopen situatie?

O'Russell begreep wel dat hij een sterk staaltje geschiedenis in handen had dat door zijn publiek met een flinke korrel zout genomen zou worden. Het maakte hem er slechts vastberadener op American Hustle te serveren als een sterk verhaal dat de kijker diverse keren op het verkeerde been zet, met een juiste balans tussen drama en humor om de bizarre aspecten van de Abscam-zeepbel te onderstrepen. Zijn grootste troef blijkt echter zijn fabuleuze acteursensemble dat elkaar bijkans van het scherm af probeert te spelen in veelal geïmproviseerde scènes, waarin ze het meer van hun gevoel als begenadigde acteurs moesten hebben dan van een script dat hun dialoog netjes op een rijtje zette. De acteurs en hun personages vullen elkaar uitstekend aan, met Bale als de ervaren maar voorzichtige oplichter met overgewicht; Adams als zijn partner-in-crime en stiekeme liefde van zijn leven; Lawrence als het secreet van een echtgenote, volstrekt egocentrisch en onverantwoordelijk: Cooper als de gedreven maar overambitieuze FBI-agent; en Renner als de sympathieke en gepassioneerde burgemeester met maffiabanden. Dat Bale, Adams, Lawrence en Cooper allen beloond werden met een Oscarnominatie blijkt geheel terecht en bewijst dat ze O'Russells beproeving moeiteloos doorstaan hebben. Het sublieme acteerwerk maakt de film een feest om naar te kijken.

Het sterke spel van zijn acteurs is niet het enige dat American Hustle tot een valse maar toch geslaagde cinematische vertelling van het Abscam-schandaal maakt. O'Russell doet de late jaren zeventig ook voortreffelijk herleven dankzij het visueel schitterende productiedesign. Ook hier vormen de acteurs het stralend middelpunt dankzij de nauwgezette reconstructie van de uitgebreide mode en weelderige haarstijl uit die periode. Maar ook de tijdsgeest waarin zij vertoeven, de auto's en technologie van weleer, wordt met de nodige flair nieuw leven ingeblazen, en weet zich daarbij gesteund door een hippe soundtrack die met een vette knipoog naar het Amerika van destijds refereert. Het geheel sleurt de kijker volledig mee in de deceptie, maar de relativerende humor die het absurdistische van het schandaal onderschrijft zorgt er doeltreffend voor dat de toeschouwer gepaste afstand houdt met het wel en wee van de oneerlijke personages als hun zwendel op een gevaarlijk kookpunt dreigt af te stevenen. Hoe grotesker de uitkomst, hoe leuker voor ons.

O'Russell maakt er geen groot geheim van dat hij ons diverse keren op het verkeerde spoor zet en ons bedriegt door het niet zo nauw te nemen met de historische feiten. Zijn hervertelling van de Abscam-operatie is letterlijk zowel te bizar als te mooi om waar te zijn, maar met een prachtig eindresultaat als American Hustle maken we daar geen enkel moment bezwaar tegen.